Odebrali mu życie, ale nie odebrali mu godności.

Marco Patricelli, Ochotnik. O Rotmistrzu Witoldzie Pileckim

Bóg, Honor, Ojczyzna. To dewiza, którą w swoim życiu kierował się rotmistrz Witold Pilecki. I nie były to słowa rzucane na wiatr. Całym swoim życiem, a szczególnie swoją działalnością podczas II wojny światowej i tuż po niej Pilecki świadczył, że te trzy słowa są dla niego najwyższą wartością.

Całe jego życie ściśle powiązane jest z walką o Ojczyznę. Najpierw walczył o jej niepodległość, później bronił tej niepodległości. Gdy jawna walka została zakończona walczył w konspiracji. Najpierw walczył w szeregach Tajnej Armii Polskiej, później w Armii Krajowej. Śledząc życiorys Pileckiego nasuwa się jedno niezmienne przekonanie. Całe jego życie to walka i podporządkowanie się swoim zwierzchnikom. Nawet wtedy, gdy nie był w stanie zrozumieć ich decyzji. Tak było w przypadku zaniechania wyzwolenia Auschwitz. Pilecki do końca był przekonany, że taka decyzja w końcu zapadnie. Przecież jego raporty nie mogły pozostać bez odzewu…

Pilecki do Auschwitz trafił we wrześniu 1940 roku. W obozie koncentracyjnym Auschwitz znalazł się na ochotnika! Miał do spełnienia konkretną misję. Czy zdawał sobie sprawę z tego czym jest Auschwitz? Chyba nie do końca, bo to co zastał za drutami nie mieściło się w jego dotychczasowym pojmowaniu świata. Trafił do piekła na ziemi. Ale nie poddawał się. Pilecki to człowiek zadaniowy, więc gdy pierwsze oszołomienie minęło zabrał się do organizowania ruchu oporu, wyszukiwania swoich dawnych towarzyszy broni z organizacji, organizowania samopomocy, przygotowywania możliwości podjęcia walki zbrojnej przy pomocy z zewnątrz. W tym piekle pod fałszywą tożsamością (Pilecki w chwili zatrzymania miał przy sobie dokumenty na nazwisko Tomasza Serafińskiego) motywował swoich towarzyszy niedoli do tego, aby nie poddawać się, walczyć i … przeżyć. Tłumaczył, że trzeba się zorganizować ponad podziałami i przekonaniami politycznymi. Bo wróg, który próbuje ich unicestwić jest jeden. I nieustannie notował, notował, notował. Znajdował sposobności, aby krótkie raporty przekazywać na zewnątrz obozu, do swoich przełożonych. A gdy wiedział, że nie doczeka upragnionej walki podjął decyzję, że jego misja w KL Auschwitz dobiegła końca. Trzeba stąd uciekać. W obozie zagłady przeżył dwa lata i siedem miesięcy! To dzięki niemu świat otrzymywał informacje z pierwszej ręki czym jest Auschwitz.

Po ucieczce z obozu Pilecki nadal był aktywny w konspiracji. Walczył w Powstaniu Warszawskim. Początkowo pod fałszywą tożsamością, później pod własną. Ujawnił się, gdy zaczęło brakować wykwalifikowanych wojskowych. Po upadku Powstania poszedł do niewoli. A po jej zakończeniu?

Wrócił do Polski, aby walczyć nadal. Bo nie za taką Polskę przelewał krew od wielu lat. Dla niego wojna nie skończyła się w maju 1945 roku. Polska nie była wolna, demokratyczna i niepodległa. Polska przeszła spod jednej okupacji pod drugą. I ci drudzy, komuniści, odebrali Pileckiemu życie.

Odebrali mu życie, ale nie odebrali mu godności. Szkalowano go w sfingowanym procesie, ale Pilecki nie ugiął się. Był gotowy na śmierć za swoje przekonania…

Wszystko,  o czym napisałam powyżej dotyczyło Pileckiego-wojskowego. A jaki był Pilecki prywatnie? Bóg zajmował w jego życiu ważne miejsce. To głęboka wiara kształtowała jego charakter. Pełen dobroci, wrażliwości, pracowitości, skromności… Brał odpowiedzialność za innych, opiekował się słabszymi. Był kochającym mężem i ojcem, choć nie było mu dane nacieszyć się rodziną. Nie szukał poklasku. Gdyby nie straszne czasy, w których przyszło mu żyć… Do wybuchu wojny prowadził wręcz sielankowe życie. Zarządzał swoim majątkiem Sukurcze, które po wojnie znalazły się na terytorium Białorusi. Dziś już tam nic nie zostało. Dawny majątek Pileckich dawno temu został zrównany z ziemią… Pilecki cały swój czas poświęcał pracy i rodzinie, a także rozwijał swoje zdolności artystyczne. Pisał wiersze, malował... W książce autor wspomina o tym, że Pilecki pisał dużo listów do swoich dzieci. Czasem daleko wybiegał w przyszłość i tłumaczył im w listach, że pewne rzeczy z tego, co pisze do nich teraz, zrozumieją dużo później, gdy będą już dorośli. Tak jakby wiedział, że sam nie będzie miał okazji powiedzieć im tego…

Biografia autorstwa Marco Patricelliego jest rzetelną publikacją. Autor tłumaczy czytelnikowi całe tło historyczne, aby lepiej zrozumieć decyzje Rotmistrza. Najwięcej miejsca poświęca jego działalności w Auschwitz, co z jednej strony nie powinno dziwić, ale… Czuję pewien niedosyt.

Pilecki jest bez wątpienia bohaterem. Nie raz udowodnił, że na takie miano zasługuje. Był człowiekiem wrażliwym, troskliwym, szlachetnym, inteligentnym i … przewidującym. Myślę, że doskonale zdawał sobie sprawę z tego, jak to wszystko się skończy. Ostrzegano go, że NKWD jest już na jego tropie. Proponowano mu wyjazd z Polski. Nie skorzystał z tej możliwości, choć wiedział, że tym razem nie uda mu się uciec przed śmiercią.

Pilecki to bohater, o którym pamięć przez wiele lat niszczono. Ta pamięć o Rotmistrzu była niewygodna. A to przecież człowiek, którego postawa jest godna naśladowania i cieszy fakt, że jego dobre imię zostało przywrócone, a o Pileckim można mówić głośno.