żaden ślad nie ginie

Jakub Małecki, Ślady

Ślady Jakuba Małeckiego to zbiór opowiadań powiązanych ze sobą poprzez bohaterów. Niektórzy z nich byli rodziną, inni tylko znajomymi. Niektórych losy splotły się tylko na chwilę, inni spędzili ze sobą całe życie. Jedni żyli wyłączenie we wspomnieniach innych osiągając z czasem status legendy. Inni byli tu i teraz. Każde opowiadanie dzieje się w konkretnym miejscu (załączone są nawet mapki) i dotyczy konkretnych osób. Zabieg z mapkami jest świetny, ponieważ w moim przekonaniu uniwersalne problemy czy zwyczajna codzienność nie rozmywa się dzięki nim w anonimowości czy abstrakcyjności. To są konkrety. Konkretni ludzie. Konkretne problemy. Konkretne życiorysy.

Małecki opisuje pozornie zwyczajne życie mniej lub bardziej zwyczajnych ludzi. Pokazuje coś znacznie więcej. Jakże złudne bywają nasze oceny. Czasem wyciągamy bardzo mylne wnioski obserwując życie osób, którzy są wokół nas. Wydaje nam się, że wszystko jest przecież takie oczywiste, choć prawda bywa zupełnie inną. A może czasem faktycznie lepiej nie wnikać, nie dopytywać, nie interesować się…

Każdy bohater ma swoją historię, która ma swoje jasne i ciemne strony. Przerażające jest to, że w większości przypadków te ciemne strony przeważają. Niektórzy tak bardzo skrzywdzili drugiego człowieka… I nie zawsze sprawdza się powiedzenie, że gdybym mógł cofnąć czas to… Bo jeden z bohaterów nie potrafił odpowiedzieć na proste pytanie: co byś wtedy zrobił?

Motywem przewijającym się w każdym opowiadaniu jest śmierć. Ale to też nie jest motyw jednoznaczny, bo Małecki pisze o śmierci fizycznej, ale pisze też o śmierci emocjonalnej czy intelektualnej. Czasem niepogodzenie się z losem sprawia, że ludzie absolutnie nie potrafią cieszyć się życiem….

I jest jeszcze jeden motyw, który rzuca się w oczy. To konsekwencja! Nie sposób się od niej uwolnić. Każda decyzja, każde działanie niesie ze sobą konsekwencje. Czasem te konsekwencje ponosimy sami, czasem ponoszą je za nas inni…

I tytułowe ślady. Z jednej strony każdy z nas pozostawia jakiś ślad na tej ziemi. Czasem są one bardziej widoczne, a czasem mniej. Ale też każdy z nas pozostawia po sobie ślad w życiu drugiego człowieka. Niektóre opowiadania mogą być wręcz przestrogą. Pamiętajmy o tym, że nasze decyzje wpływają nie tylko na nasze życie, ale i na innych. Czasem dzieje się to od razu, a czasem trzeba poczekać trochę dłużej, bo żaden ślad nie ginie.

Ślady to specyficzna publikacja. Nie ma tu wartkiej akcji. Nie ma tu barwnych opisów. Za to jest mnóstwo emocji i przede wszystkim nauki. Nie ma tu wyszukanej metafory. Prostymi zdaniami też można przekazać bardzo dużo. Czasem nawet o wiele więcej… To mądra książka, która nie pozostawia czytelnika bez refleksji.